Virüs, kullanıcının izni ve bilgisi dahilinde olmadan bilgisayarın çalışma şeklini değiştiren ve kendini diğer dosyaların içerisinde gizlemeye çalışan bir programdır. Kötü amaçlı yazılım, meşru bir kullanıcının bilgisayarına virüs bulaştırmak ve birkaç yolla zararı artırmak için tasarlanan bir tür bilgisayar programıdır. Kötü amaçlı yazılım, bilgisayarlara ve cihazlara birkaç biçimde virüs bulaştırabilir ve çeşitli türleri vardır. Bunlardan birkaçı virüsler, solucanlar, Trojanlar, casus yazılımlar ve diğerleridir. Tüm kullanıcıların her tür biçimde kötü amaçlı yazılımları nasıl tanıyacaklarını ve kendilerini koruyacaklarını bilmeleri önemlidir.

Peki kötü amaçlı yazılım nedir? Kötü amaçlı yazılımların şaşırtıcı derecede çok fazla çeşidi bulunur. Bilgisayar virüsleri kötü amaçlı yazılımların muhtemelen en bilinen türüdür ve virüs diye adlandırılmalarının nedeni kendilerini kopyalayarak yayılmalarıdır. Solucanlar da aynı özelliktedir. Casus yazılım gibi diğer kötü amaçlı yazılım türleri, yaptığı işle adlandırılır: Casus yazılım, kredi kartı numarası gibi kişisel bilgileri iletir.

En Çok Görülen Zararlı Yazılım Çeşitleri:

Solucan (Worm):

Sistemlerdeki güvenlik zafiyetlerini istismar ederek ve bilgisayar ağlarını da yayılım ortamı olarak kullanarak cihazdan cihaza yayılırlar.

Trojan:

Trojanlar keylogger gibi bileşenleri de barındırdığı için kullanıcıya ait banka hesabı ve parolalar gibi kişisel bilgilerin sızdırılmasına da yol açar. Trojanlar da aktive olmak için çalıştırılmaya gereksinim duyar ve genel olarak email veya enfekte olmuş web siteleri üzerinden yayılırlar.

Keylogger:

Kullanıcının izni veya bilgisi olmadan klavyeden her tuşlanan karakteri loglayan bu yazılım aslında sistemleri izlemek gibi yasal işlemler için kullanılmaktadır. Ancak siber suçlular tarafından kullanıcı adı, parola veya finansal bilgilerin ele geçirilmesinde kullanılan bu araç zararlı yazılım çeşitleri arasında sayılmaktadır.

Rootkit:

Rootkitler kendi kendine yayılma veya çoğalma gibi işlevlere sahip olmadıkları için cihaz üzerinde kurulmayı gerektirirler. İşletim sistemi uygulama katmanının alt tabakalarında, kernel’de veya BIOS’ta yüksek kullanıcı hakları ile çalıştıkları için bu zararlıların tespit edilmesi veya kaldırılması çok zordur. Bazı uzmanlar, rootkit tespit edilen sistemlerde sabit disklerin silinmesini ve her şeyin yeni baştan kurulmasını önermektedir.

Peki Zararlı Yazılımlardan Nasıl Korunuruz ?

1-Bilgisayarınızın işletim sistemini güncelleyin bu önemli bir faktör.
2-İhtiyaç duymadığınız kullanmadığınız hizmetleri bilgisayardan kaldırılmalı.
3-Mutlaka parola kullanılmalı ve bu parolaları belli aralıklarla değiştirmeli.
4-Bilinçli bir kullanıcı olmalısınız her reklama ve her link e tıklamamalısınız.
5-Antivirüs programları kullanmalısınız.
6-Bilgisayarınıza firewall(güvenlik duvarı) kurmalısınız.
7-Kullandığınız tarayıcıyı doğru yapılandırmalı ve ayarlarını kontrol etmelisiniz.
8-E-postalarınıza dikkat etmelisiniz kim tarafından gönderildiğine bakıp ona göre açıp işlem yapmalısınız.
9-Telefonda ise bilmediğiniz kaynağı belli olmayan uygulamalı yüklememelisiniz.
10-Sosyal medya hesaplarınızı herkese açık şekilde bırakmayınız hedef olarak bilgi toplamada kullanılabilir.
11-Giriş yaptığınız sitelerde güvenlik sembolüne dikkat etmelisiniz.
12-Uygulamaları ve Programları güvenli bilindik sitelerden edinmelisiniz.
13-Ücretli programları ücretsiz indirmeye çalışırken güvenli olmayan sitelere girmemelisiniz.
14-Bilgisayarınızdaki dosya paylaşmanızı sınırlamalısınız.
15-Lisanlı programlar, uygulamalar, yazılımlar kullanmalısınız.

Bilgisayar Programlama Eğitmeni

Eren SARI